Jestem tutaj

125 lat temu urodził się autor słynnej Mitologii - Jan Parandowski


Był znawcą kultury rzymskiej i greckiej. W swojej twórczości starał się przybliżyć i spopularyzować wartości antyczne: ład, harmonię czy dionizyjski witalizm. Popularność przyniosła mu głównie wielokrotnie wznawiana Mitologia w roku 1924. Inne znane jego utwory to: Wojna trojańska, Przygody Odyseusza, Eros na Olimpie, Dysk Olimpijski  Medeaczy Niebo w płomieniach. 


Jan Parandowski urodził się w 1895 roku we Lwowie. Był prozaikiem, eseistą i tłumaczem. Debiutował bardzo wcześnie, bo już w roku 1913, szkicem literacko-filozoficznym. Studiował filologię klasyczną i archeologię, gdy wybuchła wojna Parandowski musiał przerwać studia. Kontynuował edukację dopiero w latach 1920-1923. Pracował we lwowskim wydawnictwie. Odbył kilka podróży badawczych do Włoch, Grecji i Francji. W 1929 roku zamieszkał w Warszawie, gdzie rozpoczął współpracę z „Pamiętnikiem Warszawskim”. Pisał także recenzje zamieszczane w prasie lwowskiej i warszawskiej. Od roku 1931 był członkiem zarządu Pen Clubu, którego prezesem później został. Lata okupacji spędził w Warszawie. Organizował konspiracyjne życie kulturalne miasta. Podczas powstania warszawskiego stracił w płomieniach swoje archiwum literackie, w tym całą niewydaną twórczość. Po wojnie wykładał na KUL-u. Reprezentował Polskę na kongresach międzynarodowych z zakresu literatury. 


Za książkę Dysk olimpijski otrzymał brązowy medal w Olimpijskim Konkursie Sztuki i Literatury w czasie Letnich Igrzysk Olimpijskich w Berlinie w 1936 roku. W 1937 roku także Złoty Wawrzyn Akademicki Polskiej Akademii Literatury za wybitną twórczość literacką. Jan Parandowski był dwukrotnie nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1957, 1959). W 1964 za całokształt twórczości otrzymał Nagrodę Państwową I stopnia i w tymże roku był sygnatariuszem „Listu 34” uczonych i pisarzy w obronie wolności słowa. Za całokształt twórczości uhonorowany został w 1975 przez Radio Wolna Europa. W 1975 otrzymał tytuł doktora honoris causa Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej KUL. Miał też swoje zasługi w zakresie przekładów literackich. Główne miejsce w jego dorobku w tym zakresie zajmowało tłumaczenie Odysei. Zmarł w stolicy w 1987 roku. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.


Córka Jana Parandowskiego, Roma Parandowska-Szczepkowska, była żoną aktora Andrzeja Szczepkowskiego i matką aktorki Joanny Szczepkowskiej. Starszy syn, Zbigniew Parandowski (1929–2017), był architektem, natomiast młodszy, Piotr Parandowski (1944–2012), był archeologiem, reżyserem filmów dokumentalnych.Po śmierci Parandowskiego ukazała się książka jego żony, Ireny Parandowskiej, pt. Dzień Jana, poświęcona pisarzowi. W 1988 roku jego żona Irena Parandowska zapoczątkowała przyznawanie Nagrody Literackiej Polskiego PEN Clubu imienia jej zmarłego męża.


Źródło: wikipedial/lubimyczytac.pl/eszkoła.pl
Źródło zdjęcia: wikipedia/bookhunter.pl



Komentarze