Dwudziestkajedynka

Robert Louis Stevenson urodził się 13 listopada 1850 w Edynburgu. Szkocki pisarz i reportażysta. Jego ojciec był inżynierem, którego firma zbudowała wiele latarni morskich wokół skalistych wybrzeży Szkocji. Matka pochodziła z rodziny prawników i pastorów. Mając 17 lat przyszły pisarz dostał się na wydział inżynierii, co było spowodowane nadziejami ojca, że przejmie po nim profesję. Stevenson zrezygnował z tych studiów i drogą kompromisu ukończył wydział prawa. Ostatecznie nie rozpoczął praktyki w zawodzie, bo już wtedy wiedział, że chce zostać pisarzem. Był słabego zdrowia, co było powodem częstych wyjazdów do Belgii i Francji w celach leczniczych. Jego  pierwsze książki miały tematykę podróżniczą. W sierpniu 1876 r., w podparyskiej wiosce Stevenson poznał swoją przyszłą żonę – pisarkę Fanny Van de Grift Osbourne, trzydziestosześcioletnią matkę trójki dzieci, będącą w separacji z mężem.

Pozycja o podróży drogą wodną z Antwerpii do północnej Francji An Inland Voyage, która przyniosła uznanie i podziw dla zmysłu obserwacyjnego młodego autora. Następnie kochająca się para pobrała się w 1879 r. w Stanach Zjednoczonych. Jego doświadczenia z pobytu na kontynencie stały się podstawą utworu The Amateur Emigrant,  która przez niektórych biografów uważana jest za jego największe osiągnięcie. Wyróżnia się spośród innych wnikliwością obserwacji psychologicznych, dostrzeżeniem cierpienia i nędzy ludzi. Pierwszy okres twórczości, oparty na jego przeżyciach, podsumowuje powieść The Silverado Squatters. Przez całe życie pisał nowele. Te zebrane w tomie zatytułowanym Nowe noce arabskie zostały uznane przez krytyków za wybitne osiągnięcie literackie. Podczas wyjątkowo chłodnego i deszczowego lata w Szkocji w 1881 roku, z nudów literat i jego dwunastoletni pasierb narysowali i oznaczyli mapę wymyślonej Wyspy Skarbów. Ta zainspirowała autora tak, że postanowił napisać utwór oparty na niej. Wyspa Skarbów opublikowana w 1883 r. przyniosła pisarzowi światowy rozgłos i pieniądze. 

Później pisał inne utwory adresowane do młodzieży: Dziecięcy ogród wersów, Czarną strzałę, Porwanego za młodu i jego kontynuację: Katrionę. Wspomniane powieści były drukowane w prasie młodzieżowej, ale równie chętnie sięgali po nie dorośli czytelnicy. Pisarz tworzył również dla nich. W najbardziej znanej powieści Doktor Jekyll i pan Hyde (1886), gdzie sympatyczny, pracowity i powszechnie szanowany doktor zamienia się nocą w sadystę i mordercę, w jego twórczości pojawiła się dwoistość natury ludzkiej. W 1888 r. Stevenson z rodziną opływał Pacyfik, zatrzymując się na wyspach i wysepkach, aż w końcu osiadł na stałe na Samoa. Nie zaprzestał pisania, więc tubylcy nazywali go Tusitala, czyli bajarz. Stevenson interesował się zagadnieniami administracji politycznej, prowadził działalność misyjną, oświatową, dbał o poprawę warunków bytowych na wyspie, zyskując sobie autorytet i popularność. Zmarł nagle 3 grudnia 1894 roku w wieku 44 lat na udar mózgu. Został pochowany na szczycie wzgórza Vaea na wyspie.

Źródło: bryk.pl/pl.qaz.wiki
Źródło zdjęć: neh.gov/krakowczyta.pl/thenile.co.nz

Źródło: merlin.pl/wikipedia.org/teleshow.wp.pl
Źródło zdjęć: jaceklipski.pl

James Arthur Baldwin - afroamerykański pisarz.
Przyszedł na świat w nowojorskim Harlemie, ale jego rodzice (a dokładnie matka i ojczym) pochodzili z Południa Stanów Zjednoczonych (babka Jamesa od strony ojca była jeszcze niewolnicą).
W wieku 15 lat młody Baldwin pierwszy raz odwiedził nowojorską dzielnicę bohemy - Greenwich Village i wizyta ta zrobiła na nim piorunujące wrażenie. Niedługo potem odkrył u siebie fakt bycia homoseksualistą. Mając 24 lata wyjechał na jakiś czas do Paryża.
Jego pierwsza książka, na poły autobiograficzna powieść zatytułowana Go Tell It on the Mountain, ukazała się drukiem w 1953 r. Kolejne książki, a także działalność na polu walki z rasizmem, sprawiły że James Baldwin stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych czarnych pisarzy w USA. 

Słynna afroamerykańska poetka, Maya Angelou, nazywała go "przyjacielem i bratem".
W 1985 r. nakładem Wydawnictwa "Czytelnik" ukazała się w Polsce publikacja "James Baldwin" autorstwa krytyka literackiego i eseisty, Wacława Sadkowskiego.
W 2002 roku, 15 lat po śmierci pisarza, Molefi Kete Asante zaliczył Baldwina do 100 Najwybitniejszych Afroamerykanów Wszech Czasów.
Wybrane dzieła: Go Tell It on the Mountain (1953, polskie wydanie: Instytut Wydawniczy PAX, 1966), Giovanni's Room (1956, polskie wydanie: Mój Giovanni, PIW, 1991), The Fire Next Time (1963, polskie wydanie: Następnym razem pożar, KiW, 1965), If Beale Street Could Talk (1974, "Gdyby ulica Beale umiała mówić", KiW, 1977).

Źródło: lubimyczytac.pl
Źródło zdjęć: greatthoughtstreasury.com//pinterest.com