Jestem tutaj

Ciekawostki o książkach i ich historii

Z okazji XV Tygodnia Bibliotek przygotowaliśmy dla Państwa kilka ciekawostek na temat książek i ich historii 😉

1. Pierwszą książkę, która powstała przy użyciu ruchomej czcionki, wydrukowano w Korei w 1234 roku. Jest to „Kompendium rytów i obrządków”, a upraszczając to podręczny zbiór podstawowych zwyczajów i sposobów zachowania. Książkę mającą 50 tomów wydrukowano w 28 kopiach.


2. Jan Gutenberg jest uważany za wynalazcę druku, a rok, w którym tego dokonał to 1450. Pierwsze wydrukowane książki to Biblia i Księga Wszelkiej Mądrości.

3. Kolorowy druk pochodzi z Chin. Wynaleziono go w 1107 roku. Wydrukowano wówczas trójkolorowe papierowe banknoty, żeby je zabezpieczyć przed fałszowaniem.

4. Pierwsze książki w języku polskim powstały w XIV wieku.

5. Pierwsza polska drukarnia została założona w Krakowie w 1473 roku przez Kaspara Straube pochodzącego z Bawarii. W czasie jej działalności drukarz wydał cztery materiały. Jednym z nich był kalendarz na 1474 rok. Uważa się go za najstarszy polski druk.

6. Strony w książkach zaczęto numerować w XVI wieku, a przecinki pojawiły się na przełomie XV i XVI wieku.

7. Książki rękopiśmienne w czasach średniowiecza zdobione były srebrem, złotem i drogimi kamieniami. Za jedną książkę można było kupić kilka wiosek.

8. Początków noweli należy szukać w Jonii (starożytna kraina położona w Azji Mniejszej), spopularyzowana i rozwinięta została jednak w Grecji, a ta, którą znamy teraz kształtowała się we Włoszech.

9. Po raz pierwszy seria książek kieszonkowych pojawiła się w Anglii w 1935 roku. Wypuściło ją wydawnictwo „Pingwin”.

10. Książkę napisaną alfabetem Braille’a wydrukowano po raz pierwszy w 1837 w Instytucie dla Niewidomych w Paryżu.

11. Literatura dla dzieci i młodzieży zaczęła powstawać dopiero w XVIII wieku. Wcześniej nie istniała, a najmłodsi czytali te same książki co dorośli.

12. Maszynę do pisania wynalazł Christopher Latham Sholes. Jej pierwszy użyteczny model powstał w 1867. Stało się to przypadkiem, kiedy próbowano stworzyć urządzenie do numerowania stron książek. Pierwsza maszyna do pisania miała napęd pedałowy, ponieważ Sholes zainspirował się ówczesną maszyną do szycia.

13. Pierwsza książka napisana na maszynie to „Przygody Tomka Sawyera”. Mark Twain swoje urządzenie kupił w Bostonie za 125 dolarów. W minionych czasach książki były bardzo drogim i ekskluzywnym towarem. Dlatego też trzeba było je zabezpieczać przed kradzieżami. Znaleziono ciekawe rozwiązanie. Książki mocowano do regałów łańcuchami. Długość i grubość łańcucha zależała od gabarytów książki. Zawsze na jego końcu znajdowało się kółko, które należało przypiąć do drąga. Natomiast ten przymocowany był nad stołem dla czytelników.

14. Za pierwszy projekt e-czytnika uznaje się pomysł z 1935 roku. Jego autor to Bob Brown. Urządzenie nazwał „The Readies”. Sprzęt nie przypominał współczesnych urządzeń do czytania. Wyglądał raczej jak filmowy rzutnik.

15. J.R.R. Tolkien napisał „Władcę pierścieni” na maszynie, używając tylko dwóch palców.

16. Pierwszy e-book prawdopodobnie powstał pod koniec lat 40. – Index Thomasticus. Nie było to dzieło fabularne, a elektroniczny index zawierający notatki z prac Tomasza z Akwinu. Tego nietypowego e-booka stworzył włoski jezuita Roberto Busa.

17. E-booki zaczęto sprzedawać masowo od 2002 roku. Czołowymi dystrybutorami e-książek były dwa wielkie wydawnictwa, Random House i Harper Collins.

18. Stephen King udostępnił w internecie w 2000 roku swoje opowiadanie „Jazda na kuli”(„Riding the Bullet”). W ciągu pierwszych 24 godzin pobrano ponad 400 tysięcy kopii pliku.

19. Pierwsza książka określona mianem „bestsellera” była autorstwa amerykańskiej pisarki Alice Brown. Tytuł powieści z 1889 roku to „Fools Of Nature”.

20. Były amerykański prezydent Theodore Roosevelt, podobno czytał średnio jedną książkę dziennie.

21. Najwięksi czytelnicy mieszkają w Indiach. Hindusi czytają średnio ponad 10 godzin tygodniowo.

22. W naszym kraju najwięcej czytają ludzie młodzi. Stanowią oni pond 70% czytelników.

23. Ponad dwa miliony funtów – tyle w ciągu roku wydają Brytyjczycy na zakup książek. Jedna piąta tej sumy jest przeznaczana na książki dla dzieci.

24. W Japonii jest specjalne słowo, które określa manię kupowania książek, których nie ma zamiaru się przeczytać. To słowo to „tsundoku”.

25. „Bibliosmia” to z kolei słowo, które w języku angielskim oznacza zamiłowanie do wąchania starych książek.

26. To zaskakujące, ale strony w książkach zaczęto numerować dopiero w XVI wieku, a przecinki w tekstach pojawiły się dopiero na przełomie XV I XVI wieku.

27. Kto jest światowym rekordzistą w liczbie napisanych książek? Polak! Mowa o Józefie Ignacym Kraszewskim (żyjący w latach: 1812 – 1887), który napisał ponad 600 powieści.

28. Do miana najdziwniejszej książki świata może pretendować „Сodex Seraphinianus”. Tytuł ujrzał światło dzienne w latach 70. XX wieku. Autor – Włoch Luigi Serafini napisał to dzieło w wymyślonym przez siebie języku. Książka jest formą encyklopedii opisującej świat, który nie istnieje.

29. W Japonii wydrukowano zapachową książkę kucharską. Żeby poznać aromat danej potrawy, pociera się kartkę nadgarstkiem.

30. Franz Kafka w swoim testamencie nakazał spalenie swoich utworów. Jego wola nie została spełniona i dzięki temu możemy czytać takie dzieła jak: „Proces”, „Ameryka” czy „Zamek”.

31. Agatha Christie w swoich książkach często używa medycznej terminologii. Okazuje się, że pisarka podczas obu wojen światowych pracowała w… aptece.

32. Tylko 2% z wydawanych corocznie na świece 1,2 miliona książek sprzedaje się w większym nakładzie niż 5 tysięcy egzemplarzy.

33. W 2007 Stephen King został uznany za wandala, gdy „napadł go twórczy szał” i zaczął pisać na czym popadnie w trakcie wizyty w księgarni w Australii.

34. Książka najmłodszego pisarza świata - Dorothy Straight została wydana, kiedy autorka miała 4 lata!

35. "Lolita" Władimira Nabokowa o mało nie uległa spaleniu. Autor chciał zniszczyć swoje dzieło, ale odwiodła go od tego jego żona.

36. Autor "Księgi Dżungli" to najmłodszy noblista na świecie w dziedzinie literatury. Kiedy Rudyard Kipling otrzymał Nobla, miał 41 lat.

37. Najdłuższa książka świata to "Tu-sza-czi-czeng". To chiński słownik, który ma 5020 tomów, a każdy z tomów liczy sobie 170 stron.

38. Najdroższa, polska książka to "O obrotach sfer niebieskich" Mikołaja Kopernika z 1566 roku. Jej drugie wydanie kosztowało 103 tys. złotych.

39. Najdroższa książka świata to "The Birds of America" (Ptaki Ameryki) autorstwa Johna Jamesa Audubona. Sprzedano ją za 8 802 500 dolarów.

40. Największa książka świata mierzy 2,74 x 3,07m.i waży 252,6kg. Wydano ją w Denver w 1976 roku.

41. Najmniejsza, wydana na świecie książka to "Stary król Cole". Wielkość książki to 1mm x 1mm, a nakład wynosił 85 egzemplarzy

42. Pomysłodawcą książki był ponoć Juliusz Cezar. To on wpadł na pomysł, żeby zamiast zwijać papirus, składać go na dwie części.

Ciekawostki pochodzą z Literutopia, Blog Gandalf, Empik.

Zapraszamy również do rozwiązania naszego literackiego quizu 😊



Komentarze