Jestem tutaj

Jego najsłynniejsza powieść to "Lot nad kukułczym gniazdem". Opisany w niej szpital psychiatryczny odczytywano jako metaforę stosunku amerykańskiego społeczeństwa do wszelkiego typu odmieńców. 85. rocznica urodzin Kena Keseya.


Ken Elton Kesey urodził się 17 września 1935 w Kolorado. Amerykański pisarz związany z beatnikami w latach 50. i hippisami w latach 60., wyrażający w swojej twórczości sprzeciw wobec społecznych i mentalnych form zniewolenia człowieka. W młodości był obiecującym sportowcem, a dokładnie zapaśnikiem. Podobno w zapasach osiągał tak dobre wyniki, że nawet planowano powołanie go do kadry olimpijskiej. Poważna kontuzja zakończyła jego karierę, ale po ukończeniu szkoły średniej kontynuował swoją przygodę w tej dziedzinie. Podczas studiów nadal trenował zapasy i odnosił w tym świetne rezultaty. Studiował teatroznawstwo. Uczył się pisarstwa dzięki stypendium na kalifornijskim Uniwersytecie Stanforda.


Najgłośniejszą publikacją Keseya jest Lot nad kukułczym gniazdem (1962), która w samych Stanach Zjednoczonych rozeszła się w nakładzie ponad 8 milionów egzemplarzy, i niemal od pierwszego wydania na trwałe zapisała się do klasyki literatury współczesnej. Obraz szpitala psychiatrycznego jest summą doświadczeń pisarza, który jako student wziął udział w rządowym programie badań nad środkami psychoaktywnymi prowadzonymi przez klinikę. Drugą wielką pozycją jest Czasami wielka chętka (1964) – wielotomowa saga rodziny Stamperów, zamieszkujących północny Oregon. Głównym wątkiem jest konflikt braci Stamper, nawiązujący do wzoru tragedii antycznych. W 1994 roku wydał quasi-powieść Rodeo, będącą wspomnieniem największego rodea w historii Stanów Zjednoczonych, które odbyło się w 1911 roku. Wydał również zbiory krótkich tekstów: Garage Sale (1973), Skrzynka demona (1986), oraz The Further Inquiry (1991).  


W 1990 roku opublikował utwór Jaskinie, napisaną wspólnie ze studentami w ramach zajęć z pisarstwa na Uniwersytecie w Oregonie. Powrócił także do zarzuconej wcześniej książki Pieśń żeglarzy, która ukazała się w 1992 roku. W 1964 roku wyruszył razem z grupą przyjaciół nazywaną “Merry Pranksters” w podróż po Stanach Zjednoczonych. Legendarna, pełna przygód i narkotyków podróż została opisana przez Toma Wolfe’a w książce „Próba kwasu w elektrycznej oranżadzie”. Z kolei Alex Gibney i Alison Ellwood prezentują nam jej filmową wersję w dokumencie „Wielki odlot”, który złożony jest przede wszystkim z zarejestrowanych przez niego i jego przyjaciół materiałów archiwalnych. 


Ken Kesey na pewien czas zarzucił jednak pisanie, włączając się aktywnie w ruch kontestatorski. Miał on burzliwą biografię z przygodami i konfliktami z prawem. Był dwukrotnie aresztowany za posiadanie narkotyków. Następnie upozorował swoje samobójstwo i uciekł do Meksyku. Po powrocie został skazany na pół roku więzienia. Adaptacja najsłynniejszej jego książki Lot nad kukułczym gniazdem okazała się ponadczasowym hitem. Obraz z 1975 roku zdominował Oscarową galę, na której zdobył pięć statuetek m.in.: za najlepszy film. W głównych rolach zagrali: Jack Nicholson i Louise Fletcher. Pisarz zmarł 10 listopada 2001 z powodu raka wątroby, w wieku 66 lat. W rodzinnym mieście Eugene znajduje się dziś pomnik pisarza.


Źródło: wikipedia.org/woblink.com/terazteatr.pl
Źródło zdjęcia: empik.com/manzanillosun.com/choice.npr.org/quotes.thefamouspeople.com/

Komentarze